ေဒ၀ါနံ ပိယတိႆ

 သီရီလကၤာႏုိင္ငံ၏ သမုိင္း၀င္ ေစတီေတာ္

သမုိင္းမ်ားတြင္ သီဟဠဒီပဟုလည္းေကာင္း၊ တမၺပဏ္ဏိဟုလည္းေကာင္းလူသိ မ်ားေသာ သီရိလကၤာ ႏုိင္ငံ သည္ ေထရ၀ါဒ ျမတ္ဗုဒၶသာသနာေတာ္ အတြက္အားကုိး အားထားေလာက္ေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္၊

ေခတ္အဆက္ဆက္ တြင္ေထရ၀ါဒ သာသနာေတာ္အတြက္ ပညာတတ္ ရဟန္းေတာ္မ်ားကုိ ေမြး ထုတ္ ေပးခ့ဲသည္၊ ေထရ၀ါဒႏုိင္ငံမ်ားတြင္ဘုရားရွင္၏ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ အက်ယ္ဖြင့္ဆုိေရး သားၾက ေသာ အ႒ကထာဆရာႏွင့္ ဋီကာဆရာတုိ႕အမည္မ်ားတြင္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသားမ်ား၏ အမည္မ်ား က ထိပ္တန္းတြင္ရွိေနသည္၊

ဗုဒၶသာသနာေတာ္ အတြက္၀င္ေရာက္လာေသာ မည္သည့္ႏုိင္ငံသားကုိ မဆုိၾကိဳဆုိသည္မွာလည္း ထူးျခား သည္၊ ေထရ၀ါဒ အ႒ကထာက်မ္းျပဳ အေက်ာ္ ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသသည္ပင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံသား ျဖစ္ သည္၊ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏သမုိင္းေၾကာင္းသည္ ရွည္လ်ားျပီး စိတ္၀င္စားဖြယ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္ေနသည္၊ သီရိလကၤာႏုိင္ ငံ၏ ပထမဆုံးဘုရင္မွာ ၀ိဇယမင္းျဖစ္သည္၊ ထုိမင္းသည္ မိမိ၏၀န္ၾကီးမ်ားကုိ ရြာမ်ားတည္ေထာင္ေစသည္၊ ရြာအမည္မ်ားကုိလဲ ရြာတည္ ေထာင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏အမည္မ်ားကုိ မွည့္ေခၚေစခ့ဲသည္၊ ထုိရြာေပါင္းမ်ား စြာတြင္ အႏုရာဓဂါမ ဟူေသာ ရြာတစ္ရြာလဲပါ၀င္သည္၊

ထုိရြာကုိအႏုရာဓအမတ္ၾကီးက တည္ေထာင္ခ့ဲျခင္း ျဖစ္သည္၊ ေက်းရြာေပါင္းမ်ားစြာတြင္ အႏုရာဓ သည္ ေက်းရြာအဆင့္မွ ျမိဳ႕ျပ အဆင့္သုိ႕ဆက္ျပီး အႏုရာဓပူရ ျမိဳ႕ျဖစ္လာသည္၊ ၀ိဇယမင္း၏ ထီးနန္းကုိ ညီျဖစ္သူ ပႏၵဳ၀ါသေဒ၀မင္းကဆက္ခံသည္၊ ထုိမင္းသည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံမွ ဆက္သည့္ သက်မ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္ေသာ ဘဒၵကဥၥနာကုိ မိဖုရားေျမွာက္သည္၊ ပႏၵဳ၀ါသေဒ၀ မင္း၏ အဆက္ျဖစ္ေသာ ပႏၵဳကာဘယမင္းသည္ အႏုရာဓဂါမကုိ တုိးတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ခ့ဲျပီး အႏုရာဓဂါမဟု အမည္ေျပာင္းလဲ ေခၚခ့ဲကာ မင္းေနျပည္ေတာ္ အျဖစ္ေျပာင္လဲႏုိင္ခ့ဲသည္၊ ဤမင္းသည္ ဘီစီ( ၃၇၇)မွ ( ၃၀၃) အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခ့ဲသည္၊

ေထရ၀ါဒဗုဒၶ သာသနာေတာ္သည္ ေဒ၀ါနံ ပိယတိႆ လက္ထက္တြင္ စတင္ေရာက္ရွိခ့ဲျပီး မိတ္ဆက္ ေပး သူမွာ အေသာကမင္းၾကီး၏သားေတာ္ ရွင္မဟာမဟိႏၵမေထရ္ျဖစ္သည္၊ မေထရ္သည္ အိမ္ေရွ႕ မင္းစည္း စိမ္မ်ားကုိ ခုံမင္းတက္မက္ျခင္းမရွိပဲ ဖခင္အေသာကမင္းၾကီး၏ သာသနာျပဳလုပ္ငန္း မ်ားတြင္ ဘ၀တစ္ခု လုံးျမွပ္ႏွံ၍ ပါ၀င္ကူညီခ့ဲေလသည္၊ မေထရ္ျမတ္သည္သီရိလကၤာႏုိင္ငံ သူ ႏုိင္ငံသားမ်ား အား ဗုဒၶဘာသာကုိ သက္၀င္ယုံၾကည့္ေစျပီးေနာက္ အမ်ိဳးသားမ်ားကုိ ရဟန္းျပဳေပးသည္၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ကလည္း ဗုဒၶသာသနာ့ ၀န္ထမ္းျဖစ္လုိေၾကာင့္ မေထရ္ျမတ္သည္ ႏွမျဖစ္သူ သဃၤမိတၱာေထရီ ကုိ ေဗာဓိပင္ကုိ ပင့္ေဆာင္ ၍လာခ့ဲရန္မွာၾကားခ့ဲသည္၊

သဃၤမိတၱာေထရီသည္ ေဗာဓိပင္၏ ေတာင္ဘက္ကုိင္းကုိ ျဖတ္ယူခ့ဲျပီး သီရိလကၤာႏုိင္ငံသုိ႕ ပင့္ ေဆာင္ခ့ဲ သည္၊ ထုိ႕ေနာက္ ရွင္မဟိႏၵမေထရ္ျမတ္၏ လမ္းညႊန္ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ သဃၤမိတၱာ ေထရီသည္ ဘိကၡဳနီ( ရဟန္းမိန္းမ) အဖြဲ႕ကုိ တည္ေထာင္ႏုိင္ခ့ဲသည္၊ ယူေဆာင္လာခ့ဲေသာ ေဗာဓိပင္ကုိလည္း အႏုရာဓပူရျမိဳ႕ တြင္စုိက္ပ်ိဳးႏုိင္ခ့ဲသည္၊ ယေန႕တုိင္ေအာင္ပင္ ၾကည္ညိဳဖြယ္ရာ ဖူးေတြ႕ရ သည္၊ ကမၻာ အရပ္ရပ္မွ လာေရာက္ ေလ့လာပူေဇာ္သူမ်ားျဖင့္လည္း စည္ကားလွ်က္ရွိသည္၊ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ သူ ႏုိင္ငံသား တုိ႕က လည္း အႏုရာဓပူရျမိဳ႕မွ ေဗာဓိပင္ကုိ တန္ဖုိးမျဖတ္ႏုိင္ေသာ သာသနာ့ အေမြ အျဖစ္ခံယူ ထားၾကသည္၊ 

 ရွင္မဟိႏၵမေထရ္ျမတ္ႏွင့္ ဘုရင္ေဒ၀ါနံပိယ တိႆဘုရင္ ေတြ႕ဆုံခန္း ပန္းခ်ီ

ရွင္မဟိႏၵမေထရ္ စတင္ေရာက္ရွိစဥ္က သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ အေျခအေနမွာ ေနာင္လာေနာက္သား သာသနာျပဳရဟန္းေတာ္မ်ား အတြက္ အတုယူဖြယ္ေကာင္းလွသည္၊ ထုိစဥ္က ဘုရင္ေဒ၀ါနံပိယ တိႆ လက္ထက္ အႏုရာဓပူရတြင္ အေဆာက္အအုံအနည္းငယ္သာရွိေသးသည္၊ အဓိကအားျဖင့္ ေဆာက္ လုပ္ေရးပစၥည္းရွားပါးျခင္းႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ေရး အတတ္ပညာမထြန္းကားေသးေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ သည္၊ဘုရင္သည္ မေထရ္ျမတ္ အတြက္ သင့္ေလွ်ာ္ေသာေနရာ ရုတ္တရက္ ရွာမရသျဖင့္ အလြယ္ တကူ ေျမျဖင့္ေဆာက္လုပ္ထားေသာ ယာယီေျမတုိက္ေလးတစ္ခုလွဴဒါန္းခ့ဲသည္၊ ေျမညက္ မ်ားျဖင့္မည္း နက္ ေနေသာ ထုိအေဆာက္အအုံေလးကုိ "ကာလပါသာဒ ပရိေ၀ဏ" ဟုေခၚတြင္ ခ့ဲၾကသည္၊ အနက္ေရာင္ စံ ေက်ာင္းေလးဟုေခၚလွ်င္ျဖစ္ႏုိင္သည္၊

ထုိအခ်ိန္က အႏုရာဓပူရျမိဳ႕ေတာ္တြင္ လူစုလူေ၀းျဖင့္တရားနာႏုိင္ေသာ အေဆာက္အအုံမ်ိဳး ရွိေသး ဟန္မတူပါ၊ တရားနာရန္ႏွင့္ ေတာ္၀င္မင္းသားတစ္ပါးကုိ ဖူးျမင္ရန္ ေရာက္လာၾကေသာ ျမိဳ႕သူ ျမိဳ႕သားမ်ား အတြက္လုံေလာက္ေသာ ေနရာမ်ိဳးမရွိသျဖင့္ ဆင္မ်ားထားရာ အေဆာက္အအုံမ်ားကုိ ရွင္းလင္းျပီး တရား နာရန္ စီစဥ္ေပးခ့ဲရသည္၊ တရားနာပရိတ္သတ္မွာလည္း ေန႕စဥ္တုိးပြားလာသည့္ အတြက္ တရားပြဲ က်င္းပရာေနရာကုိ ဆင္တင္းကုတ္မွ အႏုရာဓပူရျမိဳ႕ေတာ္၏ ေတာင္ဘက္ရွိ နႏၵန ဥယ်ာဥ္ သုိ႕ေျပာင္းေရႊ႕ ခ့ဲသည္၊

အသစ္ေျပာင္းေရႊ႕လုိက္ေသာ နႏၵနဥယ်ာဥ္သည္ ေလေကာင္း ေလသန္႕လည္းရသည္၊ အရိပ္ရ သစ္ပင္ မ်ားေပါမ်ားျပီး ေအးခ်မ္းသည္၊စိမ္းလန္စုိေျပေသာသစ္ပင္မ်ားႏွင့္လႊမ္းျခဳံရစ္သုိင္းေနသည္၊ဗုဒၶဘာသာ ေရာက္
ရွိျပီးေနာက္ အႏုရာဓပူရျမိဳ႕ေတာ္တြင္ ၾကီးမားေသာ ေလာဟပါသာဒက့ဲသုိ႕ေသာ အေဆာက္ အအုံမ်ား တျဖည္းျဖည္းတုိး ပြားလာခ့ဲသည္၊ ေတာ္၀င္မင္းသားမွ ရဟန္းျပဳလာခ့ဲေသာ ရွင္မဟိႏၵ မေထရ္ သည္ ႏွစ္ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာတည္ ရွိခ့ဲျပီျဖစ္ေသာ အိႏၵိယယဥ္ေက်းမႈကုိ သီရီလကၤာ ႏုိင္ငံသုိ႕ သယ္ေဆာင္လာႏုိင္ခ့ဲသည္၊

ထုိ႕အထက္ အေရးၾကီးေသာ အရာမွာ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသားမ်ား ႏွလုံးသား၀ယ္ ရတနာ သုံးပါး အေဆာက္အအုံမ်ားကုိ ခုိင္ခုိင္ျမဲျမဲ တည္ေဆာက္ေပးႏုိင္ခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္၊

ဘုရင္ ေဒ၀ါနံပိယတိႆ၏ အမည္ရင္းမွာ တိႆသာျဖစ္သည္၊ ေဒ၀ါနံပိယတိႆ အမည္ကုိေပးခ့ဲ သူ မွာ ေဒ၀ါနံပိဒႆီဘြဲ႕ခံ အေသာကမင္းတရားၾကီးျဖစ္သည္၊ တိႆမင္း ထီးနန္းစံျပီေနာက္ အိမ္နီး ခ်င္းျဖစ္ေသာ အိႏၵိယႏုိင္ငံ ဘုရင္ဧကရာဇ္ အေသာကထံသုိ႕ တန္ဘုိးၾကီးမားေသာ လက္ေဆာင္ ပဏ္ဏာ မ်ားေပးပုိ႕ခ့ဲသည္၊ 

သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ က်က္သေရေဆာင္ ရႈမျငီးေသာ ျမင္ကြင္း

အေသာကမင္းသည္ အျပန္လွန္အားျဖင့္ လက္ေဆာင္မ်ားျပန္လည္ေပးပုိ႕ရန္ အေရြးရခက္ေနသည္ ဟုဆုိသည္၊ သီရီလကၤာႏုိင္ငံမွ သံတမန္ကုိေခၚျပီး တိႆမင္းအတြက္မည္သည့္လက္ေဆာင္ ေပးရမည္ကုိ တုိင္ပင္သည္ဟုဆုိသည္၊ ထုိစဥ္က သီရိလကၤာႏုိင္ငံဘုရင္မ်ားအတြက္ ထူးျခားေသာ နန္းတက္ အခမ္းအနား မ်ိဳးမရွိေၾကာင္း သိရသည္၊ ထုိအေၾကာင္းကုိ သိရွိကာ အေသာကမင္းသည္ ဘုရင္တိႆ အတြက္ မင္းေျမာက္တန္ဆာမ်ားႏွင့္အတူူ မိမိအမည္ႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္တူေသာ" ေဒ၀ါနံ ပိယ" ဟူေသာ ဂုဏ္ထူး၀ိေသသကုိ လက္ေဆာင္အျဖစ္ေပးလုိက္သည္၊

ဘုရင္တစ္ပါး၏ အမည္ေရွ႕တြင္ ဂုဏ္ျပဳခံဘြဲ႕မ်ား အိႏၵိယတြင္အေသာက မတုိင္မီကပင္ ရွိခ့ဲသည္၊ သုိ႕ရာ တြင္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၌မူ ဗုဒၶသာသနာေတာ္အတြက္ ပထမဆုံးဘုရင္ျဖစ္ခြင့္ရေသာ တိႆမင္း သည္သာ မိမိအမည္ေရွ႕တြင္" ေဒ၀ါနံပိယ"ဟု တုိးျမွင့္၍ မွည့္ေခၚခ့ဲၾကသည္။